W tym artykule przeczytasz o:
1. Drzwi antypaniczne - jak to działa, wymagania, przepisy.
2. Bezpieczna ewakuacja w przepisach
3. Drzwi antypaniczne - jak to działa?
4. Drzwi ewakuacyjne - wymagania
5. Drzwi antypaniczne a bezpieczeństwo antywłamaniowe
6. Drzwi antypaniczne - podsumowanie
Drzwi antypaniczne - jak to działa, wymagania, przepisy
Bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych potrzeb każdego człowieka. Jednym ze sposobów jej realizacji jest ograniczanie do minimum potencjalnych zagrożeń dla naszego zdrowia i życia. Odbywa się to zarówno na poziomie indywidualnym (przykładowo: zakładamy kask, kiedy wybieramy się na wycieczkę rowerową), jak i instytucjonalnym (dobrym przykładem będzie tu prawo drogowe). Budynki mieszkalne i użytkowe również podlegają wielu restrykcyjnym normom i wymaganiom prawnym. W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2019 poz. 1065 z późniejszymi zmianami) znajdziemy całe działy poświęcone bezpieczeństwu konstrukcji, bezpieczeństwu pożarowemu oraz bezpieczeństwu użytkowania.
Bezpieczna ewakuacja w przepisach
Pożar jest niewątpliwie jedną z tych sytuacji, którą zaliczyć możemy do szczególnie niebezpiecznych. W celu zapewnienia ludziom najwyższego poziomu bezpieczeństwa, budynki muszą spełniać określone standardy przeciwpożarowe. We wspomnianym już rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku, znajduje się zapis mówiący o tym, że “budynek i urządzenia z nim związane powinny być projektowane i wykonane w sposób ograniczający możliwość powstania pożaru, a w razie jego wystąpienia zapewniający:
- zachowanie nośności konstrukcji przez określony czas;
- ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu wewnątrz budynku;
- ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie obiekty budowlane lub tereny przyległe;
- możliwość ewakuacji ludzi lub ich uratowania w inny sposób;
- uwzględnienie bezpieczeństwa ekip ratowniczych”.
Dalej czytamy, że “szerokość przejścia ewakuacyjnego w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, z zastrzeżeniem § 261, należy obliczać proporcjonalnie do liczby osób, do których ewakuacji ono służy, przyjmując co najmniej 0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej niż 0,9 m, a w przypadku przejścia służącego do ewakuacji do 3 osób – nie mniej niż 0,8 m.” Co ważne “wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne powinny być zamykane drzwiami”, a “drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z pomieszczenia, w którym może przebywać jednocześnie więcej niż 300 osób, oraz drzwi na drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia, powinny być wyposażone w urządzenia przeciwpaniczne”.
Oczywiście zasady i warunki ewakuacji podczas pożaru nie różnią się zasadniczo od tych, jakie obowiązują podczas innych nieprzewidzianych sytuacji zagrażających życiu lub zdrowiu ludzi. Te same drogi ewakuacyjne, te same mechanizmy ułatwiające bezpieczne wydostanie się z budynku będą wykorzystane również w przypadku groźby podłożenia ładunku wybuchowego, wycieku gazu, awarii chemicznej, itp.
Drzwi antypaniczne - jak to działa?
Wyobraźmy sobie salę kinową. Wszystkie miejsca są zajęte, seans trwa już od kilkunastu minut. W pewnym momencie ktoś czuje dym. Z każdą minutą jest go coraz więcej. Po chwili niepewności część ludzi zaczyna przemieszczać się w stronę wyjścia. Niewiele później większość obecnych próbuje wydostać się z sali kinowej. Wszyscy szukają drzwi. Od tego czy uda się je otworzyć, zależy w tym momencie życie wielu osób. Dlatego też muszą one otwierać się jak najprościej. W sytuacji paniki i chaosu nie ma miejsca ani czasu na szukanie klucza. Zwykła klamka również może stanowić przeszkodę nie do pokonania. Na szczęście w drzwiach z naszego przykładu zamontowany został specjalny zamek przeciwpaniczny. Dzięki swojej konstrukcji zapewnia on otwarcie drzwi w sytuacjach, gdy napiera na nie tłum usiłujący za wszelką cenę wydostać się z budynku lub pomieszczenia.
Najbardziej charakterystycznym elementem zamknięć antypanicznych jest drążek naciskowy albo listwa naciskowa, które zastępują tradycyjną klamkę. Drzwi z takim zamkiem powinny otworzyć się zawsze, gdy wywierany jest nacisk na drążek lub listwę. Niezwykle ważne jest to, że do otwarcia nie jest wymagany klucz ani żaden inny przedmiot zastępujący klucz (np. karta dostępu).
Drzwi ewakuacyjne - wymagania
Oprócz posiadania zamka przeciwpanicznego, drzwi służące do ewakuacji, zgodnie ze wspomnianym już rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r., muszą spełniać określone wymogi dotyczące:
- sposobu otwierania - “drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z budynku przeznaczonego dla więcej niż 50 osób powinny otwierać się na zewnątrz. Wymaganie to nie dotyczy budynku wpisanego do rejestru zabytków.” Dalej czytamy też, że “w wyjściu ewakuacyjnym z budynku dopuszcza się stosowanie drzwi rozsuwanych spełniających wymagania określone w § 240 ust. 4”, czyli: “Drzwi rozsuwane mogą stanowić wyjścia na drogi ewakuacyjne, a także być stosowane na drogach ewakuacyjnych, jeżeli są przeznaczone nie tylko do celów ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:
- otwieranie automatyczne i ręczne bez możliwości ich blokowania;
- samoczynne ich rozsunięcie i pozostanie w pozycji otwartej w wyniku zasygnalizowania pożaru przez system wykrywania dymu chroniący strefę pożarową, do ewakuacji z której te drzwi są przeznaczone, a także w przypadku awarii drzwi“.
Ważne również jest, to, że “zabrania się stosowania do celów ewakuacji drzwi obrotowych i podnoszonych”.
- wymiarów - “łączną szerokość drzwi w świetle, stanowiących wyjścia ewakuacyjne z pomieszczenia, należy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać w nim równocześnie, przyjmując co najmniej 0,6 m szerokości na 100 osób, przy czym najmniejsza szerokość drzwi w świetle ościeżnicy powinna wynosić 0,9 m, a w przypadku drzwi służących do ewakuacji do 3 osób – 0,8 m”. W kolejnym akapicie znajdziemy zapis, mówiący o tym że “wysokość drzwi, o których mowa w ust. 1, 4 i 5, powinna odpowiadać wymaganiom § 62 ust. 1”, czyli: “drzwi wejściowe do budynku i ogólnodostępnych pomieszczeń użytkowych oraz do mieszkań powinny mieć w świetle ościeżnicy co najmniej: szerokość 0,9 m i wysokość 2 m. W przypadku zastosowania drzwi zewnętrznych dwuskrzydłowych szerokość skrzydła głównego nie może być mniejsza niż 0,9 m”.
Drzwi antypaniczne a bezpieczeństwo antywłamaniowe
Podstawową funkcją drzwi ewakuacyjnych jest umożliwienie ludziom bezpiecznego wydostania się na zewnątrz zagrożonego budynku lub pomieszczenia. Bardzo często te same drzwi, muszą jednocześnie uniemożliwić dostanie się do środka osobom nieupoważnionym. Czy da się pogodzić te dwa zadania? Na szczęście tak. Nowoczesne wielopunktowe zamki przeciwpaniczne panicLock firmy Winkhaus umożliwiają łatwe i bezpieczne otwarcie drzwi od wewnątrz przez naciśnięcie drążka (dotyczy to także drzwi zaryglowanych), zapewniając jednocześnie wysoką klasę odporności na włamanie. Do otwarcia drzwi od zewnątrz potrzebny jest klucz lub, w przypadku zamków elektrycznych, wybrane urządzenia dostępowe z przełącznikiem bezpotencjałowym (takie jak pilot, brelok czy czytnik linii papilarnych). Zamki panicLock występują w wielu wariantach i opcjach: dostępne są zamki mechaniczne, z automatycznym ryglowaniem oraz z napędem elektrycznym.
Warto podkreślić, że niezawodność idzie tu w parze z estetyką - zamki panicLock montowane są we wrębie skrzydła. Po stronie wewnętrznej skrzydła drzwiowego, oprócz drążka, nie są widoczne żadne elementy konstrukcyjne zamka.
Po więcej informacji na temat zamków antypanicznych zapraszamy do artykułu Okucia antypaniczne.
Drzwi antypaniczne - podsumowanie
Drzwi znajdujące się na drogach ewakuacyjnych są jednym z kluczowych elementów infrastruktury mającej gwarantować maksimum bezpieczeństwa ludzi przebywających w danym budynku. Przepisy prawne określają minimalne dopuszczalne wymiary drzwi ewakuacyjnych, sposób otwierania, a także (w określonych przypadkach) konieczność stosowania zamknięć przeciwpanicznych. Mądre i odpowiedzialne zastosowanie przepisów w praktyce ma w tym przypadku niebagatelne znaczenie. Pamiętajmy: odpowiednio duże przejście, wysokiej jakości zamki przeciwpaniczne i sprawność techniczna takich drzwi mogą kiedyś zadecydować o tym czy staną się one ratunkiem, czy pułapką dla ludzi próbujących uciec przed niebezpieczeństwem.
Zapytaj naszego eksperta
Chcesz dowiedzieć się więcej o zamkach antypanicznych? Zastanawiasz się jakie rozwiązanie sprawdzi się w Twoim domu czy firmie?
Skontaktuj się z naszym ekspertem telefonicznie lub wypełnij formularz kontaktowy.
Autor tekstu: Irena Sokołowska-Szypiłło