Spis treści:
1. Czy i jak montować nawiewniki w oknach?
2. Jak działają nawiewniki wentylacyjne?
3. Montaż nawietrzaków
4. Konsekwencje montażu nawiewników powietrza w oknach
5. Zamiast nawiewów okiennych
6. Nawiewniki i inne sposoby na wentylację - podsumowanie
Czy i jak montować nawiewniki w oknach?
Nawiewniki powietrza zewnętrznego, zwane także nawietrznikami, nawietrzakami i nawiewami to urządzenia umożliwiające dopływ powietrza przez przegrody zewnętrzne budynku, z równoczesnym ograniczeniem przedostawania się do wewnątrz niechcianych elementów typu deszcz, śnieg, ciała obce, owady, itd. Głównym zadaniem nawiewników jest wsparcie naturalnej wentylacji grawitacyjnej pomieszczeń. 
Czy zawsze są one jednak niezbędne? W dalszej części artykułu postaramy się odpowiedzieć na to i inne pytania związane z montażem i korzystaniem z nawiewników.
Jak działają nawiewniki wentylacyjne?
Zanim przejdziemy do omówienia działania samych nawiewników, przypomnijmy pokrótce zasady działania wentylacji grawitacyjnej. Świeże powietrze powinno być nawiewane do pomieszczeń “czystych” (takich jak pokoje i sypialnie), po przewietrzeniu całego mieszkania, powietrze powinno wydostawać się na zewnątrz przez kratki wentylacyjne, znajdujące się najczęściej w kuchni, łazience i toalecie. Podstawą prawidłowego działania wentylacji grawitacyjnej, jest równowaga pomiędzy ilością powietrza doprowadzanego i wywiewanego.
Nowoczesne okna są bardzo szczelne. Oznacza to wiele zalet, takich jak mniejsze rachunki za ogrzewanie oraz większy komfort akustyczny w pomieszczeniach. Może jednak być także przyczyną mniejszego dopływu powietrza. Jednym z pomysłów na zwiększenie ilości powietrza napływającego do pomieszczeń są nawiewniki okienne lub ścienne. Są to tak naprawdę otwory z odpowiednimi osłonami wykonane w ościeżnicy okna (w przypadku tych pierwszych) albo w ścianie (w przypadku tych drugich). W zależności od budowy, nawietrzaki mogą zapewniać stały lub zmienny dopływ powietrza.
Montaż nawietrzaków
W większości przypadków nawietrzaki są montowane nawierzchniowo, a więc są stałym elementem “wystroju” okna lub ściany. Można je kupić od razu z oknami lub zamontować później. Nawiewniki można instalować zarówno w oknach drewnianych, oknach z PVC, jak i oknach aluminiowych, pod warunkiem, że zezwala na to ich aprobata techniczna lub Krajowa Ocena Techniczna. Najczęściej umieszcza się je w górnej części ramy ościeżnicy i skrzydła okna. Ważne, żeby zamontowany nawiewnik nie przeszkadzał w otwieraniu okna. Dlatego też sugeruje się lokalizację nawiewów okiennych na środku skrzydła lub przesunięcie go w kierunku klamki.
Ilość powietrza nawiewanego w danym mieszkaniu musi być zbliżona do ilości strumienia powietrza wywiewanego. Mając dane na temat powietrza wywiewanego, można dobrać taką ilość nawiewników, która zapewni dopływ świeżego powietrza na optymalnym poziomie.
WAŻNE: Nawietrzaki montuje się w oknach i drzwiach balkonowych w pokojach i sypialniach. Nie powinno się natomiast umieszczać ich w łazience.
Konsekwencje montażu nawiewników powietrza w oknach
Każda ingerencja w konstrukcję okna oznacza zmniejszenie jego szczelności. Montaż nawiewników drastycznie obniża termoizolacyjność stolarki, zwiększając jednocześnie koszty ogrzewania. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że nawietrzaki zmniejszają również izolacyjność akustyczną okien. Szczególnie w przypadku mieszkań położonych w pobliżu uciążliwych źródeł hałasu, może to być istotny minus tych urządzeń.
Producenci nawiewów przygotowali przynajmniej częściowe rozwiązania powyższych problemów. Mamy już bowiem urządzenia z odzyskiem ciepła oraz specjalne wkładki akustyczne. Oczywiście - tego typu udogodnienia są droższe od standardowych nawiewów.
Warto też wspomnieć o kwestii wizualnej. Nawiewniki widoczne są cały czas, co nie każdemu przypadnie do gustu.
Świeże powietrze i zdrowie domowników jest oczywiście zdecydowanie ważniejsze niż niezbyt przyjemne odczucia estetyczne, jednak nawiewniki nie są jedynym rozwiązaniem nieskutecznej wentylacji. W kolejnym akapicie przedstawiamy kilka pomysłów alternatywnych. Być może dziura w oknie nie będzie jednak konieczna.
Zamiast nawiewów okiennych
Najprostszą i najtańszą metodą zapewniającą napływ świeżego powietrza do pomieszczeń jest wietrzenie. Jeśli tylko pozwala na to pogoda, warto otworzyć okna przynajmniej na 10-15 minut każdego dnia rano i wieczorem. 
Innym sposobem na delikatne zwiększenie cyrkulacji powietrza w mieszkaniu jest mikrowentylacja, czyli rozszczelnienie okna. Świeże powietrze napływa przez ok. 3 mm szczelinę między skrzydłem a ościeżnicą. Minusem tego rozwiązania jest brak zabezpieczenia przed włamaniem. Dlatego z tego sposobu wentylacji zaleca się korzystać wyłącznie podczas obecności kogoś w domu.
Kolejnym pomysłem jest uchył wielostopniowy. W ofercie firmy Winkhaus znajdą Państwo mechanizm MSL, który umożliwia korzystanie z 5 pozycji uchylonego skrzydła, zamiast jednej. Dodatkową zaletą tego rozwiązania jest jednoczesne zabezpieczenie okna przed zatrzaśnięciem. Podobnie jak w przypadku mikrowentylacji, również uchylone okno stanowi pokusę i łatwy łup dla włamywaczy. Korzystajmy więc z niego tylko podczas naszej obecności w domu.
Okna z okuciem activPilot Comfort firmy Winkhaus oferują bardzo ciekawe rozwiązanie na bezpieczne i efektywne przewietrzanie. Dzięki innowacyjnej funkcji równoległego odstawienia skrzydła od ramy, wietrzenie odbywa się przez ok. 6-milimetrową szczelinę na całym obwodzie okna.
W pozycji tej okna zapewniają taką samą ochronę przed włamaniem, jak wtedy, gdy są zamknięte. Oznacza to, że możesz korzystać z tego sposobu wentylacji zawsze, nawet gdy nikogo nie ma w domu.
Ostatnią propozycją alternatywną w stosunku do nawiewów okiennych i ściennych, jest wentylacja mechaniczna. Dzięki centrali wentylacyjnej, obieg powietrza w pomieszczeniach odbywa się ciągle, bez względu na warunki zewnętrzne. Powietrze pobierane jest przez otwór w ścianie (tzw. czerpnię) i rozprowadzane kanałami do wszystkich “czystych” pomieszczeń. Podobnie jak w przypadku wentylacji grawitacyjnej, anemostaty wywiewne znajdują się najczęściej w kuchni, łazience i toalecie. Stamtąd kanałami wentylacyjnymi, “zużyte” powietrze wędruje do tzw. wyrzutni. System taki można wyposażyć w rekuperator, czyli urządzenie pozwalające na wstępne ogrzanie nawiewanego powietrza poprzez odzyskanie ciepła z powietrza wywiewanego z budynku. Niestety system wentylacji mechanicznej jest rozwiązaniem bardzo kosztownym. Wymaga również doprowadzenia kanałów wentylacyjnych do każdego pomieszczenia.
Nawiewniki i inne sposoby na wentylację - podsumowanie
Skutki niewydolnej wentylacji mogą być destrukcyjne zarówno dla ścian, mebli, jak i dla zdrowia i dobrego samopoczucia domowników. Podwyższona wilgotność stwarza idealne warunki do rozwoju grzybów i pleśni. Zmniejszone stężenie tlenu w powietrzu, to z kolei gorsze samopoczucie, problemy z koncentracją oraz bóle głowy mieszkańców. Pomysłów na poprawę efektywności systemu wentylacyjnego jest kilka. Wydaje się, że montaż nawiewników powinien być brany pod uwagę dopiero wtedy, gdy te prostsze okażą się nieskuteczne. Pamiętajmy bowiem, że każdy nawiewnik to nieodwracalna ingerencja w konstrukcję okna.
Więcej o wentylacji przeczytają Państwo w artykule “Mikrowentylacja w oknach”. Zachęcamy także do zapoznania się z pozostałymi artykułami na naszym Blogu.
Napisała: Irena Sokołowska-Szypiłło