Spis treści:
1. Szprosy w oknach - tak czy nie? Jak je rozmieścić, zamontować i czy warto?
2. Jakie są rodzaje szprosów?
3. Kiedy warto rozważyć szprosy w oknach?
4. Wady i ograniczenia w stosowaniu szprosów okiennych
5. Szprosy - warto czy nie?
Szprosy w oknach - tak czy nie? Jak je rozmieścić, zamontować i czy warto?
Szprosy są potoczną nazwą szczeblin, czyli listewek, które dzielą okno na mniejsze części (tzw. kwatery). W dawnych czasach, stosowanie szczeblin wynikało z ograniczeń konstrukcyjnych, związanych przede wszystkim z wielkością tafli szkła. Szyby składały się wtedy najczęściej z kilku mniejszych szybek. Szprosy konstrukcyjne były tym elementem, który łączył je w stabilną całość.
Obecnie szprosy stosuje się głównie ze względów dekoracyjnych i estetycznych. Zanim zdecydują się Państwo na szprosy w swoich oknach, warto zapoznać się z ich podstawowymi rodzajami oraz konsekwencjami praktycznymi, jakie wynikają z posiadania okien ze szczeblinami. Zapraszamy do lektury!
Jakie są rodzaje szprosów?
Wyróżniamy szprosy:
- konstrukcyjne - posiadają najdłuższą historię, stosowane najczęściej w oknach drewnianych. Rzeczywiście dzielą one szybę na mniejsze kwatery. Zaletą tego rozwiązania jest wzmocnienie konstrukcji i sztywności okien,
- międzyszybowe - zdecydowanie bardziej nowoczesny rodzaj szprosów, który instaluje się wewnątrz pakietu szybowego. Najczęściej wykonane są z aluminium. Ich największą zaletą jest łatwość utrzymania w czystości - umieszczone pomiędzy szybami, na zewnątrz nie tworzą żadnych dodatkowych ramek i nierówności, na których mógłby się gromadzić kurz czy brud. Szprosy wewnątrzszybowe są równocześnie najdroższą opcją,
- naklejane (wiedeńskie) - imitują one podział pakietów szybowych poprzez zastosowanie aluminiowej ramki umieszczonej wewnątrz pakietu (tzw. ślepy szpros) oraz szprosów PCV naklejonych po zewnętrznych stronach szyb. Jest to rozwiązanie pośrednie pomiędzy szprosami konstrukcyjnymi a międzyszybowymi. Uważa się, że są one stosunkowo nietrwałe - podatne na odkształcenia i odklejanie pod wpływem działania niekorzystnych czynników atmosferycznych,
- otwierane (zawieszane) w formie ramki - nie montuje się ich do okna na stałe. Mają postać ramek wykonanych ze spienionego PVC lub listewek drewnianych, mocowanych po zewnętrznej stronie skrzydła okiennego przy użyciu zawiasów i dodatkowych zaczepów. Dużą zaletą takiego rozwiązania jest możliwość zdjęcia lub uchylenia ramki - w celu umycia szyby lub jeśli taka ozdoba nam się po prostu znudzi.
Kiedy warto rozważyć szprosy w oknach?
W związku z tym, że szprosy są obecnie głównie ozdobą - ich zastosowanie powinno wynikać z wymogów estetycznych danego stylu, osobistego gustu inwestora lub odgórnych nakazów instytucji nadzorujących budowę (np. konserwatora budynków). Prawdą jest, że szczebliny kojarzą się przede wszystkim ze stylem klasycznym, “dawnym”, a więc takimi budynkami, jak stare drewniane domy czy dworki. Okazuje się jednak, że odpowiednio dobrane szprosy mogą również świetnie wkomponować się chociażby w nowoczesny styl industrialny.
Szprosy doskonale sprawdzają się w dużych oknach. Sprawiają, że przeszklenie wydaje się optycznie mniejsze, a okno nabiera wizualnej “lekkości”. Najczęściej spotykamy szprosy w postaci pionowych lub poziomych kresek, które dzielą okno na prostokąty. Tymczasem, bardzo ciekawie mogą prezentować się również nieco mniej standardowe podziały i kształty.
Wszystko zależy od wyobraźni i odpowiedniego skomponowania materiału szprosów i proporcji podziału okna. Kolory nowoczesnych szczeblin są niemal dowolne - występują one w odcieniach drewnopodobnych, białym, złotym oraz wielu kolorach z palety RAL.
Wady i ograniczenia w stosowaniu szprosów okiennych
Podstawową wadą okien ze szprosami jest to, że przepuszczają one mniej światła słonecznego. Dlatego też nie zaleca się stosowania szprosów w małych oknach. Są także droższe od okien z szybami bez żadnych podziałów. Jeśli wybierzemy szprosy konstrukcyjne lub naklejane, musimy także liczyć się z utrudnieniami przy myciu okien.
Ostatni niekorzystny argument może być dla niektórych z Państwa najbardziej istotny: okna ze szprosami mają gorszą izolacyjność termiczną w porównaniu do okien o takich samych wymiarach, których szyby nie mają tego typu podziałów. Różnica ta może sięgać 10-15%. Najwięcej ciepła traci się przez szprosy konstrukcyjne, choć w zasadzie wszystkie szprosy znajdujące się w przestrzeni międzyszybowej “wychładzają” okno. Wyjątkiem są tu oczywiście szprosy otwierane, które w żaden sposób nie ingerują w ciągłość szyby okna.
Szprosy - warto czy nie?
Decyzja o zastosowaniu szprosów to kwestia gustu, budżetu, a czasami odgórnych decyzji administracyjnych. W każdym z tych przypadków warto jednak zdawać sobie sprawę z plusów i minusów wyboru danego rodzaju szczeblin okiennych. Przed zamówieniem okien, warto też przetestować ich wygląd np. przy pomocy wizualizacji komputerowej.
Na naszym Blogu znajdą Państwo więcej praktycznych artykułów i informacji z tematyki stolarki okiennej i drzwiowej. Zapraszamy serdecznie!
Napisała: Irena Sokołowska-Szypiłło