Spis treści:
1. Jakie wymiary okien do domu?
2. Wymiary okien w domu jednorodzinnym a przepisy prawa
3. Minimalne i maksymalne rozmiary okien
4. Jakie są wymiary okien typowych?
5. Rozmiar okien i inne parametry ważne przy wyborze odpowiedniej stolarki
Jakie wymiary okien do domu?
Każdy dom, mieszkanie lub inne pomieszczenie, w którym przebywają ludzie, mają okna. Są one podstawowym źródłem światła dziennego, które jest dla człowieka naturalne, zdrowe i, co równie ważne, dostępne całkowicie za darmo. Prawidłowe rozmieszczenie okien jest jedną z ważniejszych składowych komfortowego (i ekonomicznego) użytkowania danego domu czy mieszkania. Nowoczesna technologia wytwarzania okien, różnorodne materiały, szyby i okucia sprawiają, że rozmiar i kształt stolarki może być niemal dowolny. 
Tym bardziej istotne staje się racjonalne planowanie i dobór wielkości okien do powierzchni konkretnego pomieszczenia oraz jego przeznaczenia. Przed pełną dowolnością powstrzymują nas przede wszystkim przepisy prawa budowlanego, kwestie finansowe oraz indywidualne poczucie estetyki architekta czy inwestora. W dalszej części artykułu przedstawimy praktyczne porady dotyczące wielkości okien w domu, informacje na temat okien "typowych" oraz ograniczenia techniczne produkcji okien w kontekście ich dopuszczalnych rozmiarów. Zapraszamy do lektury!
Wymiary okien w domu jednorodzinnym a przepisy prawa
Prawo budowlane narzuca architektom oraz inwestorom minimalną wielkość okien w pomieszczeniach, które przeznaczone są na stały pobyt ludzi. Są to takie pomieszczenia, w których te same osoby przebywają co najmniej 2 godziny dziennie. Definicji tej odpowiadają zatem takie miejsca jak: salon, kuchnia, sypialnia czy biuro. W pomieszczeniach tych minimalna powierzchnia okien w stosunku do powierzchni podłogi powinna wynosić 1:8. Prawodawca nie określa natomiast maksymalnej, dopuszczalnej powierzchni okien - tu wypracować trzeba złoty środek pomiędzy rzeczywistym zapotrzebowaniem na doświetlenie światłem dziennym, estetyką, kosztami, możliwościami technicznymi i koniecznością zabezpieczenia domu przed utratą ciepła.
Minimalne i maksymalne rozmiary okien
Nowoczesne okna plastikowe, drewniane i aluminiowe mogą być małe, średnie, duże, a nawet bardzo duże. Ograniczenia wynikają między innymi z rozmiaru i wagi szyb zespolonych oraz materiału, z jakiego wykonane są ramy. Przykładowo: minimalna szerokość okna PVC, które można otwierać lub uchylać, wynosi obecnie około 270 mm, maksymalna - około 1725 mm. Minimalna wysokość to około 230 mm, a maksymalna - około 3000 mm. Warto wiedzieć, że dobierając rozmiar okien otwieranych (rozwieranych, uchylnych lub rozwierno-uchylnych), należy zachować odpowiednią proporcję długości boków skrzydeł. Stosunek szerokości do wysokości okna powinien wynosić ≤ 2:1. Stosowanie dużych przeszkleń jest obecnie modnym trendem w architekturze mieszkalno-użytkowej. 
Decydując się na takie rozwiązanie, warto pamiętać o zwróceniu szczególnej uwagi na izolacyjność cieplną takiego okna oraz materiał, z jakiego będzie wykonana jego rama. W przypadku dużych przeszkleń, lepszym (bardziej) sztywnym materiałem jest drewno oraz aluminium. Jednak dzięki odpowiednim wzmocnieniom, również z plastiku można obecnie wyprodukować duże i wystarczająco stabilne okna oraz drzwi balkonowe.
Więcej na temat zalet i wad okien wykonanych z różnych materiałów znajdą Państwo w artykule Okno plastikowe czy drewniane- jakie wybrać?
W zależności od sposobu otwierania, drzwi balkonowe mogą mieć następujący ciężar maksymalny:
- uchylno-przesuwne - do 200 kg,
- rozwierano-uchylne - do 200 kg,
- podnoszono-przesuwne - do 440 kg,
- harmonijkowe - ciężar skrzydła do 80 kg.
Jakie są wymiary okien typowych?
Wielu producentów stolarki oferuje swoim klientom możliwość zamówienia okien o wymiarach dopasowanych dokładnie do danego projektu. Jeśli jednak zależy nam na czasie lub wymieniamy stare okna drewniane na nowsze, plastikowe, może nam się przydać pojęcie okien "typowych". Wywodzi się ono z czasów, gdy okna drewniane produkowane były w kilkudziesięciu standardowych rozmiarach. Producenci okien plastikowych, kontynuując niejako tradycję, dostosowali swoją ofertę tak, aby w przypadku wymiany, nowe okna pasowały do starych otworów. Powstało w ten sposób zestawienie “typowych” rozmiarów, które nierzadko są dostępne od ręki - czy to u producenta, czy w markecie budowlanym. W poniższej tabeli znajduje się pełne zestawienie symboli i rozmiarów prostokątnych okien “typowych”. 
UWAGA:Bez względu na to, czy nasze okna są "typowe" czy nie, przed ich zakupem, zawsze trzeba dokładnie wymierzyć otwory (ościeża), w jakich mają być one zamontowane. Ogólnie przyjętą zasadą jest to, że rozmiar zamawianych okien i drzwi balkonowych należy pomniejszyć o 3–4 cm od wymiarów, jakie ma przygotowany pod nie otwór (odejmujemy 3-4 cm od jego wysokości oraz 3-4 cm od jego szerokości). Prawidłowy pomiar ościeży nie jest zadaniem prostym, dlatego najlepiej powierzyć je wyspecjalizowanej firmie montażowej.
Rozmiar okien i inne parametry ważne przy wyborze odpowiedniej stolarki
Dobór odpowiedniego rozmiaru okien jest jedną z wielu decyzji, jaką należy podjąć przed zamówieniem i zamontowaniem stolarki w naszym domu czy mieszkaniu. W artykule Jakie są rodzaje okien? przygotowaliśmy przegląd okien pod kątem dostępnych rozwiązań związanych między innymi ze sposobem ich otwierania, miejscem montażu oraz możliwymi kształtami. Zachęcamy do lektury oraz do zapoznania się z pozostałymi wpisami na naszym Blogu.
Napisała: Irena Sokołowska-Szypiłło